.jpg)
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu
18/07/2018
Sayı : 19172770-000-E 133462
Konu :Yardımcı Eczacılık Hk.
VALİLİĞİNE
(İl Sağlık Müdürlüğüne)
İlgi: a) 15.09.2017 tarihli ve E 183346 sayılı yazımız.
b) 12.02.2018 tarihli ve 28347 sayılı yazımız
c) 06.04.2018 tarihli E.65400 sayılı yazımız.
CİMER BİMER, vb. iletişim kanallarından Kurumumuza ulaşan başvuruların ve sahada bazı mağduriyetlerin yaşandığına dair şikayetlerin artması il sağlık müdürlüklerinden yapılangeri bildirimler nedeniyle; söz konusu problemlerin giderilmesi, il sağlık müdürlüklerinin konuya dair yapacakları işlemlere açıklık getirilmesi ve başvuru sahiplerinin doğru bilgilendirilmesi zarureti ortaya çıkmıştır.
Bilindiği üzere 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında kanun’un 1 “inci maddesi (Değişik: 17/5/2012-6308/1 md) Eczacılık; hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç hammaddelerinde değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması ilacın analizlerinin yapılması farmakolojik etkisinin devamlılığı emniyeti, etkinliği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidir. Eczane açmak ve işletmek ile ecza deposu mesul müdürlüğü yapmak için eczacı olmak şarttır. Eczacı; İlaç üretim tesisi, kozmetik imalathanesi,ilaç Ar-Ge merkezi gibi müesseseleri açabilir veya bu tür resmi ya da özel müesseselerde mesul müdürlük yapabilir.” hükmünde,
2’nci maddesi: ‘Türkiye Cumhuriyet hudutları içinde eczacılık yapabilmek için aşağıdaki vasıflara haiz olmak şarttır: A) Türk vatandaşı olmak, B) Türkiye Eczacı Mektep veya fakültelerinden diplomalı olmak veya yabancı memleketlerdeki eczacı mektep veya fakültelerinden diplomalı olup da 3 üncü madde gereğince ilmi hüviyetini ispat etmiş veya imtihan kazanmış olmak C) Diplomaları Sağlık ve Sosyal Yardım Vekaletince tescil edilmiş olmak, D) Bu kanunun 4 üncü maddesinde yazılı hallerden biri bulunmamak” hükmünde
5’inci maddesi “… Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak isteyen bir eczacı, en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile birlikte serbest eczanelerde yardımcı eczacı olarak çalışmak zorundadır. Hastane eczanelerinde veya ikinci eczacı olarak serbest eczanelerde en az bir yıl süre ile çalışanlar yardımcı eczacı olarak çalışma şartını yerine getirmiş sayılır. Yardımcı eczacıların il sağlık müdürlüğü ve/veya bölge eczacı odalarının denetimlerinde üç kez eczanede görevi başında mazeretsiz olarak bulunmadığının tespiti halinde çalışma süresi kabul edilemez. Yardımcı eczacılara asgari ücretin bir buçuk katından ikinci eczacılara da asgari ücretin üç katından aşağı olmamak üzere taraflarca belirlenecek ücret ödenir. Yardımcı eczacı ve ikinci eczacı çalıştırılması ile ilgili usul ve esaslar Türk Eczacıları Birliğinin görüşü alınarak sağlık Bakanlığınca belirlenir” hükmünde;
35 “inci maddesi (Değişik: 17/5 20I2-6308/7 md) Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı, varsa ikinci eczacı ve yardımcı eczacılar, görevi basında bilfiil bulunmak mecburiyetin dedir.” hükmündedir.
Geçici 3’üncü maddesi ( Ek: 17/5/2012-6308/9 md.) Bu maddenin yürürlüğe girdiği takvim yılında eczacılık yapma hakkına haiz eczacılar ile eczacılık fakültelerinde okumakta olan ve okumaya hak kazanmış bulunanlar hakkında, bir defaya mahsus olmak üzere nüfusa göre eczane açılmasına ve nakline dair sınırlamalara ve yardımcı eczacı olarak çalışma zorunluluğuna ilişkin hükümler uygulanmaz. Bu kimseler, sahip ve mesul müdürlüğünü yaptıkları eczaneleri bir sefere mahsus olmak üzere devredebilirler. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte serbest eczanesi bulunan eczacılar bir defaya mahsus olmak üzere herhangi bir kısıtlamaya tabi olmaksızın eczanesini bulunduğu ilçe dışına nakledebilir ve devredebilir” hükmündedir.
12/04/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik’in 4 üncü maddesinin (v) bendinde yardımcı eczacı; “2013 ve daha sonraki yıllarda eczacılık fakültesinde okumaya hak kazanmış olup mezun olduktan sonra serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak için en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile birlikte serbest eczanelerde veya hastane eczanelerinde çalışan eczacı” şeklinde tanımlanmış.
Bahsi gecen Yönetmelik’in 14”üncu maddesi: “( I ) Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı varsa ikinci eczacı ve yardımcı eczacıların görevi başında bilfiil bulunması gerekir.
(2) Hastalık ve sair mazeretlerle eczanesinden 24 saatten fazla süreyle ayrılmak zorunda kalan eczacı veya mesul müdür keyfiyeti il veya ilçe sağlık müdürlüğüne bir yazıyla veya kayıtlı elektronik posta ile bildirir. Ayrılış müddeti on beş güne kadar devam edecekse eczaneye varsa ikinci eczacı ya da yardımcı eczacı yoksa il sağlık müdürlüğüne bildirilmek koşulu ile eczanesi bulunmayan bir eczacı yoksa muvafakati alınarak mahallin serbest tabii nezaret eder.” Hükmünde.
Mezkur Yönetmelik’in “İkinci eczacı ve yardımcı eczacı çalıştırılmasına ilişkin usul ve esaslar” ballıklı 16″ncı maddesi:
“… (3) Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak isteyen bir eczacı en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile birlikte serbest eczanelerde yardımcı eczacı olarak çalışmak zorundadır. Hastane eczanelerinde veya ikinci eczacı olarak serbest eczanelerde en az bir yıl süre ile çalışanlar yardımcı eczacı olarak çalışma şartını yerine getirmiş sayılır. Yardımcı eczacıların il sağlık müdürlüğü veya eczacı odası tarafından yapılan denetimlerde üç kez eczanede görevi başında mazeretsiz olarak bulunmadığının tespiti halinde çalışan süre dikkate alınmaz.
(4)Yardımcı eczacı çalıştırılmasına ilişkin usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir.
a)Yardımcı eczacı olarak çalışmak isteyen eczacı çalışabileceği eczaneyi kendisinin belirlemesi halinde öncelik tanınır.
b) Yardımcı eczacı olarak çalışmak isleyen eczacı çalışacağı eczaneyi kendisinin bulamaması halinde bölge eczacı odasına başvuru Eczacı odası müracaat sırasında dikkate almak suretiyle (c) bendindeki bilgiler ışığında gerekli değerlendirmelerde bulunarak yerleştirmeyi yapar ve il sağlık müdürlüğüne bildirir.
c) Her yılın nisan ayında Türk Eczacıları Birliği tarafından eczanelerin yıllık satış hasılat durumları ile yıllık karşılanan reçete adetlerine göre dağılımları kuruma ve ilgili eczacı odasına bildirilir. Kurumca belirlenen limitin üzerinde olan eczaneler kendilerine başvurulması halinde yardımcı eczacı çalıştırmak zorundadır. Aynı eczane için birden fazla yardımcı eczacı müracaatında eczane sahibi tarafından tercih hakkı kullanılır.
ç) Eczacı yardımcı eczacıyı otuz gün içerisinde işe başlatır ve il sağlık müdürlüğüne bildirir.
d) Yardımcı eczacı çalıştırma konusunda kriterleri tutan ancak bundan imtina eden eczacı, il sağlık müdürlüğü tarafından uyarılır ve eczacıya otuz gün süre verilir,
e) Uyarıya rağmen yükümlülüğünü yerine getirmeyen eczacının eczane ruhsatı otuz gün süre ile askıya alınır,
(5) Yardımcı eczacılara asgari ücretin bir buçuk katından, ikinci eczacılara da asgari ücretin üç katından aşağı olmamak üzere taraflarca belirlenecek ücret ödenir.” hükmündedir,
Yukarıda zikredilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında;,
1- Eczacılık fakültesi mezunu olup, okuma hakkını 01.01.2013 tarihinden sonra elde eden eczacılar serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdürlük yapmak istedikleri takdirde 1 (bir) yıl süreli yardımcı eczacılık görevlerini tamamlamış olmalıdırlar.
2-Aşağıda belirtilen hizmet yerlerinde geçirilen süreler yardımcı eczacılık için öngörülen 1 (bir) yıllık sürenin hesaplanmasında dikkate alınacaktır;
-Serbest eczanelerde mesul müdür sorumluluğunda yardımcı eczacı unvanıyla,
-Serbest eczanelerde ikinci eczacı unvanıyla,
-Kamuya ve özel sektöre ait hastane eczanelerinde eczacı unvanıyla,
-Askerlik vazifesinin ifası esnasında hastane eczanelerinde eczacı unvanıyla
3-Yukarıda sayılan yerlerde farklı zamanlarda görev yapılması durumunda, yardımcı eczacılık için öngörülen 1 (bir) yıllık süre hesabında;
-Serbest eczaneler ve özel hastane eczanelerinde çalışılan süreyi gösterir müdürlük kayıtları ve bu görevine ilişkin SGK hizmet dökümünde yer alan hizmet süreleri dikkate alınır. İl Sağlık Müdürlüğü’ne bildirim yapılmaksızın eczanede çalışılan süreler, il sağlık müdürlüğünün yapacağı denetimlerde yardımcı eczacının eczanede bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi imkanını ortadan kaldıracağından geçersiz sayılır.
-Kamuya ait hastane eczaneleri ile askerlik hizmetinin yapıldığı hastane eczanelerinde çalışılan süre için ilgili kurumdan alınacak belge ve bu görevine ilişkin SGK hizmet dökümünde yer alan hizmet süreleri dikkate alınır.
-İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan serbest eczane ve hastane eczanesi denetimlerinde veya bölge eczacı odası tarafından gerçekleştirilen serbest eczane denetimlerinde yardımcı eczacının/ yardımcı eczacılığını tamamlamamış eczacının eczanede mazeretsiz 3 (üç) kez bulunmadığının tespiti halinde üçüncü tespit tarihine kadar geçen süreler çalışma süresi hesaplamasına dahil edilmez.
4-Yardımcı eczacılığını serbest eczanelerde yapmak isteyen eczacılar, il sağlık müdürlüğüne başvurularında diploma yerine mezuniyet belgesi ibraz edebilirler.
5-Yardımcı eczacılık yapmak üzere ilgili İl Sağlık Müdürlüğü’ne eksiksiz başvuru yapan eczacıların talepleri kayıt altına alınır. Kurum tarafından gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra İl Sağlık Müdürlüklerinin kullanımına açılacak olan elektronik sisteme söz konusu kayıtlar işlenir. Yardımcı eczacılık süresini tamamlayan kişilere bu sistemden alınan çıktı eke konulmak suretiyle, yardımcı eczacılığını tamamladığına dair resmi yazı verilir.
6-Yardımcı eczacılar; Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik’in 14’üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğince eczane sahip ve mesul müdürünün 15 (on beş) güne kadar eczanesinden ayrılışlarında ifa edebilecekleri eczaneye nezaret görevini, diplomalarını müdürlüğe ibraz etmeden gerçekleştiremezler.
7-İkinci eczacı olarak çalıştırılan eczacıların çalıştığı süreler yardımcı eczacılık yapılması için gerekli süreden sayılır. İkinci eczacıların 6197 sayılı Kanun’un 1’inci ve 2’nci maddeleri hükümleri gereğince görevlerini ifa edebilecekleri göz önünde bulundurulduğunda; diploma ibraz etmeksizin kendilerine “ikinci eczacı belgesi” düzenlenemez. Yardımcı eczacılık süresini tamamlamamış ve ikinci eczacı olarak çalıştırılmak istenen eczacılara diploma ibraz etmeleri durumunda ikinci eczacı belgesi düzenlenir.
8-Kamu veya özel sektöre ait hastane eczanelerinde eczacı unvanıyla çalışan eczacılar, 6197 sayılı Kanun’un 1’inci ve 2’nci maddeleri gereğince diploma sahibi olarak eczacılık yapabileceklerinden yardımcı eczacılık süresini tamamlamamış eczacıların başvurularında diploma istenmesi esastır.
9-Askerlik hizmetini ifa ederken hastane eczanelerinde eczacı unvanıyla çalıştıkları süreyi belgeleyen eczacıların bu eczanelerde çalıştıkları süreler yardımcı eczacılık için gerekli sürelerden sayılır.
10- 12/04/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Eczacılar ve Eczaneler hakkında Yönetmelik’in 16’ncı maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendi gereğince; yardımcı eczacılığını tamamlaması gereken eczacının yardımcı eczacılık görevini yapacağı eczaneyi kendisinin bulmaması durumunda (ciro ve reçete kriterine tabi olsun ve olmasın); eczane sahibi tarafından yardımcı eczacı olarak çalıştırılmak isteyen eczacının dilekçesi alınır. Eczane sahibi bu dilekçe ile birlikte bölge eczacı odasına başvuruyu yapan kişiyi yardımcı eczacı olarak atadığını bildirir. Yardımcı eczacıya ilişkin bilgiler bölge eczacı odası tarafından ilgili İl Sağlık Müdürlüğü’ne bildirilir. Bu sayede kayıtların söz konusu yardımcı eczacı ve hizmet yaptığı eczaneye ait bilgilerin İl Sağlık Müdürlükleri ve eczacı odaları arasında tam bir eşgüdüm içerisinde tutulması sağlanır.
Bu doğrultuda; herhangi bir mağduriyet yaşanmaması amacıyla; yardımcı eczacılık yapmak isteyen ve çalışmak istediği eczaneyi kendisi bulan eczacıların; T.C. Kimlik Numarası beyanı, Diploma’nın/Mezuniyet Belgesi’nin İl Sağlık Müdürlüğünce onaylı sureti, Eczacılık yapmasına mâni mahkumiyetinin bulunmadığına dair yazılı beyanı, Mesleki faaliyetlerini içerir özgeçmiş, Mesleğini yapmayı engelleyecek bir hastalığı bulunmadığına dair sağlık raporu ile mesleğini yapmayı engelleyecek derecede iki gözünün görmekten mahrum olmadığına dair uzman hekim raporu, 2 adet vesikalık fotoğraf, Eczacının meslekten men cezası bulunup bulunmadığı bilgisinin yer aldığı eczacı odası kayıt belgesi, Eczane sahip ve mesul müdürünün yardımcı eczacı tayin dilekçesi, Yardımcı eczacının görev ve sorumluluklarını kabul ettiğine dair dilekçe, Yardımcı eczacı daha önce başka bir işte çalışmışsa o işten ayrıldığını kanıtlayan belge ile birlikte müdürlüğümüze başvurmaları halinde herhangi bir belge düzenlenmeksizin dosya kayıtlarının oluşturulması, Kurum tarafından gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra İl Sağlık Müdürlüklerinin kullanımına açılacak olan elektronik sisteme söz konusu kayıtların işlenmesi, yardımı eczacılık süresini tamamlayan kişilere bu sistemden alınan çıktı eke konulmak suretiyle, yardımcı eczacılığını tamamladığına dair resmi yazı verilmesi,
Yardımcı eczacılık sisteminin uygulanmasına dair usul ve esasların belirlenmesi çalışmalarının tamamlanmasının ardından söz konusu usul ve esasların yayımlanacağı, Kurumumuz resmi internet sitesinden de yayımlanacak usul ve esaslar doğrultusunda söz konusu işlemlerin gerçekleştirilmesi,
İlgi (a), (b), (c) yazılarımızın iptal edildiği ve bu yazılara istinaden gerçekleştirilmiş işlemlerini geçerliliğini koruyacağı hususlarında,
Bilginizi ve gereğini rica ederim.
Dr. Hakkı GÜRSÖZ
Kurum Başkanı “
Dağıtım:
81 İl Valiliği
KURUM YAZISI : YARDIMCI ECZACI