top of page

İlaçta Hastane Dönemi Başlıyor

Güncelleme tarihi: 2 Haz



Kontrast ilaçlar artık serbest eczanelerde satılamayacak: “Tanı süreçleri riske giriyor”

SGK tarafından alınan yeni kararla tomografi gibi tetkiklerde kullanılan ilaçlar serbest eczanelerde satılamayacak. Bu durumun tedavi sürecini aksatacağını kaydeden İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, “Bu tasarruf zihniyetinden çıkılmalı. İnsan sağlığı tehlikeye atılmamalı” dedi




Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) aldığı yeni kararla, 10 Haziran 2025’ten itibaren kontrast maddeler artık serbest eczanelerden temin edilemeyecek. X-ışını, BT (Bilgisayarlı Tomografi) ve MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) gibi tetkiklerde kullanılan bu maddeler; damar yapıları, tümörler, kanamalar gibi detayların görüntülenmesini sağlayarak doğru teşhis konmasında hayati rol oynuyor. Karara göre, bu ilaçlar yalnızca SGK ile anlaşmalı hastane eczanelerinden temin edilebilecek. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS), düzenlemenin hastaların sağlığa erişimini kısıtlayacağını belirterek Danıştay’da dava açtı ve yürütmenin durdurulmasını talep etti.

Dava açıldı

TEİS Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan yaptığı yazılı açıklamada, “Yapılacak bu düzenleme ile Türkiye’nin her noktasında hizmet veren 30 bin serbest eczane aracılığıyla her an sağlanabilen radyoopak ilaç teminini durduruyor ve hastaları sınırlı sayıdaki büyük kamu hastanelerine bağımlı hale getiriyor. Özellikle küçük yerleşim birimlerinde devlet hastanelerinin stoklarında radyoopak ilaç mevcut değilse, hastalar beklemek veya başka ilçelere/illere gitmek zorunda kalacak, ilaca ve tedaviye ulaşım kısıtlanacak. Örneğin, trafik kazası, akut yaralanma, kanser vb. acil durumlarda hastane stoğunda bulunmadığı için MR-BT tetkikinin yapılamaması hayati riske neden olacak. Kısıtlı stoğu tükenen küçük il ve ilçe hastanelerinde radyoopak ilaç gerektiren tetkikler yapılamayacak ve bu durum büyükşehir hastanelerindeki yoğunluğu artıracak. Bu yoğunluk nedeniyle büyükşehirlerde de ilaca, tanı ve tedaviye erişim zorlaşacak.


Serbest eczanelerde ilaç eczanede bulunmasa bile depodan temini birkaç saat içinde mümkünken, tedarik süreci kamu hastanelerinde bürokratik işlemler nedeniyle günler veya haftalar sürebilmektedir. Hatta bazı hastanelerde aşırı stok varken bazı hastanelerde ilaç bulunamaması ihtimali artacak, aşırı stok yapan hastanelerin elindeki ilaçlarda miadının dolması nedeniyle ürün kayıpları yaşanacaktır. Uzmanlar, kararın kırsal bölgelerde hizmete erişimi zorlaştıracağı, büyük şehir hastanelerinde ise yoğunluğu artıracağı uyarısında bulundu. Kontrast madde yokluğu nedeniyle geciken tetkikler, hastalar için hayati risk oluşturabilirken, sağlık sisteminde de ciddi aksamalara neden olabilir” ifadelerini kullandı.


“Var olan mı kullanılacak?”

Ürün yokluğu nedeniyle hastaların tetkiklerinin aksayabileceğini kaydeden İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, tasarruf tedbirleri kapsamında alındığı belirtilen bu kararın insan sağlığını tehlikeye atabileceğini belirtti. Özellikle kırsal bölgelerde ilaca ulaşmanın zorlaşabileceğini kaydeden Sayılkan, “Yeni düzenlemeye göre ilaçlar her eczanede bulunamayacak, o halde hastaneler de bu ilaçları ihaleyle alacaktır. Ancak bu tür ilaçların birçok türü var. Yapılan tetkiklere göre değişen maddeler içeriyorlar. Eğer devlet tüm hastanelere bu ilaçları sağlayabilecekte karar uygundur. Ancak eğer sağlanamayacaksa ve eskiden olduğu gibi elde var olan ilacı kullanacaklarsa bu doğru bir yaklaşım olmaz” dedi.

“Eczacı ile halk karşı karşıya kalır”

Kararın tasarruf tedbirleri adı altında alındığını belirten Sayılkan, tasarruf tedbirlerinin ilaçtan önce sağlık sisteminde uygulanması gerektiğini vurgulayarak, “Bu ilaçlar kesin teşhis için kullanılan ilaçlardır. Teşhisin akabinde ise tedavi yapılır. Bu ilaçların bulunmaması tedaviyi geciktirir. Bu da insan sağlığını tehlikeye atabilir. Öte yandan eczanelerde bulunamaması da vatandaşla eczacıyı karşı karşıya getirebilir. Çünkü vatandaş teknik detayları bilemez, eczacı da ilacın olmadığını belirttiğinde karşı karşıya kalınabilir. Tasarruf tedbirlerinden önce bizim hala eski usul ilaç fiyatlandırma gibi bir derdimiz var. Bu tasarruf zihniyetinden çıkılıp, öncelikli sorunların çözülmesi gerekiyor” diye konuştu.

Dilek Çakır Durak



TİCARET GAZETESİ



Radyoopak ilaçlar eczanelerden temin edilemeyecek

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS), Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 26 Nisan 2025 tarih 32882 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan kontrast madde teminine yönelik 10 Haziran’da başlayacak yeni düzenlemeler için danıştayda dava açarak öncelikle yürütmeyi durdurma sonrasında ise ilgili maddenin iptalini istedi. 

Konu ile ilgili açıklama yapan TEİS Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, 26 Nisan 2025 tarihli 32882 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Sağlık hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu Kararının 8. Maddesini ve aynı gün aynı tarih sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik yapılmasına Dair Tebliğin 9. Maddesinin 1. Fıkrasının b bendini yargıya taşıyarak Danıştay’da dava açıklarını belirterek, “Bu düzenlemeler yayım tarihinden 45 gün sonra yani 10 Haziran 2025’te yürürlüğe girecek olup vatandaşların sağlık hakkını ihlal edecektir” dedi.

“Düzenleme, radyoopak ilaç teminini durduruyor”

Yapılacak düzenleme ile radyoopak ilaçların SGK kapsamında reçete edildiklerinde serbest eczanelerden temin edilemeyeceğini, sadece SGK ile anlaşmalı hastane eczanelerinden temininin sağlanacağını dile getiren Saydan, “Bu düzenleme, Türkiye’nin her noktasında hizmet veren 30 bin serbest eczane aracılığıyla her an sağlanabilen radyoopak ilaç teminini durduruyor ve hastaları sınırlı sayıdaki büyük kamu hastanelerine bağımlı hale getiriyor. Özellikle küçük yerleşim birimlerinde devlet hastanelerinin stoklarında radyoopak ilaç mevcut değilse, hastalar beklemek veya başka ilçelere/illere gitmek zorunda kalacak, ilaca ve tedaviye ulaşım kısıtlanacak. Örneğin, trafik kazası, akut yaralanma, kanser vb. acil durumlarda hastane stoğunda bulunmadığı için MR-BT tetkikinin yapılamaması hayati riske neden olacak. Kısıtlı stoğu tükenen küçük il ve ilçe hastanelerinde radyoopak ilaç gerektiren tetkikler yapılamayacak ve bu durum büyükşehir hastanelerindeki yoğunluğu artıracak. Bu yoğunluk nedeniyle büyükşehirlerde de ilaca, tanı ve tedaviye erişim zorlaşacak” diye konuştu.

“Ürün yokluğu sağlık harcamalarını artıracak”

Serbest eczanelerde ilaç eczanede bulunmasa bile depodan temini birkaç saat içinde mümkünken, tedarik süreci kamu hastanelerinde bürokratik işlemler nedeniyle günler veya haftalar sürebildiğini belirten Saydan, “Hatta bazı hastanelerde aşırı stok varken bazı hastanelerde ilaç bulunamaması ihtimali artacak, aşırı stok yapan hastanelerin elindeki ilaçlarda miadın dolması nedeniyle ürün kayıpları yaşanacak. Ürün yokluğu nedeniyle hastaların tetkiklerinin zamanında yapılamaması, tanı sürecinin uzaması ve tedavinin gecikmesi daha pahalı, daha yoğun ve daha uzun süreli tedaviler uygulanmasını gerektirecek, sağlık harcamalarını artıracak, kamu maliyesine zarar verecek dolayısıyla mali etkinlik sağlanamayacak” dedi.

Saydan, sözlerine şöyle devam etti: “Bu ilaçların serbest eczanelerden temini hem sağlık hizmetinin sürekliliği hem de kamu kaynaklarının verimli kullanımı açısından zorunlu. Sağlıkta sürdürülebilirliğin sağlanması için serbest eczanelerin geri ödeme sistemi içindeki varlığını azaltmak değil, artırmak gerekiyor. Radyoopak ilaçların serbest eczanelerden temininin sürdürülmesi, ilaç ve sağlık hizmetinin sunumunun hem kalitesinde hem de devamlılığında hayati öneme sahip. Hukuka ve kamu yarına aykırılık taşıyan, hastaların, eczacıların ve kamu maliyesinin ileride telafisi güç veya imkânsız zararlara uğramasına neden olacak olan bu düzenlemelerin kurum tarafından ivedilikle iptal edilerek başlanmaması gerekiyor.”




BAŞKENT GAZETESİ





bottom of page