top of page

HUKUK MÜCADELEMİZİ ANAYASA MAHKEMESİNE ULAŞTIRDIK…


anayasa mahkemesi

HUKUK MÜCADELEMİZİ ANAYASA MAHKEMESİNE ULAŞTIRDIK..

Değerli Üyelerimiz ve Meslektaşlarımız,

       11.09.2014 tarihli ve 29116 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlanan,kamuoyunda torba yasa olarak gündeme gelen İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 54.maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen;

  1. a)Üçüncü fıkranın;

  2. b)Dördüncü fıkranın; Anayasa mahkemesinden iptali için sendikamızın girişimleri sonucu YÜRÜTME DURDURMA istemli dava açılmıştır. 

Söz konusu yasal düzenlemelere dayanılarak hiçbir somut gerekçe olmaksızın “Kuruma 6 ay süre ile eczacıların muaccel ve müeccel alacaklarını, eczacının Protokole aykırı fiili kendi müfettişlerince dahi tespit edilmeden durdurma hakkı verilmekte ve herhangi bir nedenle sözleşme feshi almış olan eczacı; eczanesini devretse, Kurum zararı tahsil edilmeden ve en az 1 yıl geçmeden devralan eczacı ile dahi sözleşme yapılamamaktadır”

Mesleğimiz ve eczanelerimiz için oldukça önemli zararlara neden olabilecek maddeler için mesleğimize ve sendikamıza yardımcı olarak dava konusu maddelerin Anayasa Mahkemesine götürülmesine yardımcı olan, başta Konya Milletvekili Sayın Atilla Kart olmak üzere dava dilekçesinde imzası olan ve aşağıda isimleri yazılı olan tüm milletvekillerimize mesleğimiz ve meslektaşlarımız adına teşekkür ederiz.

TEİS YÖNETİM KURULU

ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA

(Yürürlüğü Durdurma İstemlidir)

DAVACI (İptal İsteminde Bulunan)

1-M. Akif HAMZAÇEBİ                  İstanbul

2-Engin ALTAY                  Sinop

3-Levent GÖK                            Ankara

ile aşağıda ad ve soyadları ile seçim bölgeleri yazılı 114 milletvekili.İSİMİLİSİMİL4-Ali DEMİRÇALIAdana61- İhsan ÖZKESİstanbul5- Turgay DEVELİAdana62- Şafak PAVEYİstanbul6- Osman Faruk LOĞOĞLUAdana63- Müslim SARIİstanbul7- Ümit ÖZGÜMÜŞAdana64- Fatma Nur SERTERİstanbul8-Ahmet TOPTAŞAfyonkarahisar65- Mahmut TANALİstanbul9-Ramis TOPALAmasya66- Mustafa Sezgin TANRIKULUİstanbul10- Süleyman Sencer AYATAAnkara67- Gürsel TEKİNİstanbul11- Sinan Aydın AYGÜNAnkara68- Binnaz TOPRAKİstanbul12- Ayşe Gülsün BİLGEHANAnkara69- Erdoğan TOPRAKİstanbul13- İzzet ÇETİNAnkara70- Faik TUNAYİstanbul14- Bülent KUŞOĞLUAnkara71- Erdal AKSÜNGERİzmir15- Aylin NAZLIAKAAnkara72- Mustafa Ali BALBAYİzmir16- Gürkut ACARAntalya73- Musa ÇAMİzmir17- Deniz BAYKALAntalya74- Aytun ÇIRAYİzmir18- Arif BULUTAntalya75- Birgül Ayman GÜLERİzmir19- Osman KAPTANAntalya76- Hülya GÜVENİzmir20- Uğur BAYRAKTUTANArtvin77- Mustafa MOROĞLUİzmir21- Bülent TEZCANAydın78- Oğuz OYANİzmir22- Ayşe Nedret AKOVABalıkesir79- Mehmet Ali SUSAMİzmir23- Haluk Ahmet GÜMÜŞBalıkesir80- Rahmi Aşkın TÜRELİİzmir24- Namık HAVUTÇABalıkesir81- Rıza Mahmut TÜRMENİzmir25- Muhammet Rıza YALÇINKAYABartın82- Alaattin YÜKSELİzmir26- Tanju ÖZCANBolu83- Durdu ÖZBOLATKahramanmaraş27- İlhan DEMİRÖZBursa84- Mehmet Şevki KULKULOĞLUKayseri28- Kemal EKİNCİBursa85- Turgut DİBEKKırklareli29- Sena KALELİBursa86- Haydar AKARKocaeli30- Turhan TAYANBursa87- Hurşit GÜNEŞKocaeli31- Ali SARIBAŞÇanakkale88- Mehmet Hilal KAPLANKocaeli32- Mustafa Serdar SOYDANÇanakkale89- Atilla KARTKonya33- Tufan KÖSEÇorum90- Veli AĞBABAMalatya34- İlhan CİHANERDenizli91- Hasan ÖRENManisa35- Adnan KESKİNDenizli92- Sakine ÖZManisa36- Kemal DEĞİRMENDERELİEdirne93- Özgür ÖZELManisa37- Muharrem IŞIKErzincan94- Aytuğ ATICIMersin38- Bedii Süheyl BATUMEskişehir95- İsa GÖKMersin39- Ali SERİNDAĞGaziantep96- Ali Rıza ÖZTÜRKMersin40- Mehmet ŞEKERGaziantep97- Vahap SEÇERMersin41- Selahattin KARAAHMETOĞLUGiresun98- Ömer Süha ALDANMuğla42- Hasan AKGÖLHatay99- Tolga ÇANDARMuğla43- Mevlüt DUDUHatay100- Nurettin DEMİRMuğla44- Mehmet Ali EDİBOĞLUHatay101- Doğan ŞAFAKNiğde45- Refik ERYILMAZHatay102- İdris YILDIZOrdu46- Ali Haydar ÖNERIsparta103- Engin ÖZKOÇSakarya47- Aydın Ağan AYAYDINİstanbul104- Ahmet İhsan KALKAVANSamsun48- Ercan CENGİZİstanbul105- Ahmet Haluk KOÇSamsun49- Süleyman ÇELEBİİstanbul106- Malik Ecder ÖZDEMİRSivas50- Ayşe Eser DANIŞOĞLUİstanbul107- Emre KÖPRÜLÜTekirdağ51- Celal DİNÇERİstanbul108- Faik ÖZTRAKTekirdağ52- Osman Oktay EKŞİİstanbul109- Candan YÜCEERTekirdağ53- Aykut ERDOĞDUİstanbul110- Orhan DÜZGÜNTokat54- Haluk EYİDOĞANİstanbul111- Mehmet Volkan CANALİOĞLUTrabzon55- Osman Taney KORUTÜRKİstanbul112- Hüseyin AYGÜNTunceli56- Sedef KÜÇÜKİstanbul113- Kamer GENÇTunceli57- Melda ONURİstanbul114- Dilek AKAGÜN YILMAZUşak58- Umut ORANİstanbul115- Muharrem İNCEYalova59- Kadir Gökmen ÖĞÜTİstanbul116- Mehmet HABERALZonguldak60- Ali ÖZGÜNDÜZİstanbul117- Ali İhsan KÖKTÜRKZonguldak

TEBLİGAT YAPILACAK DAVACILAR  :

M. Akif HAMZAÇEBİ, İstanbul Milletvekili,    TBMM, Ankara

Engin ALTAY, Sinop Milletvekili,    TBMM, Ankara.

Levent GÖK, Ankara Milletvekili,TBMM, Ankara

İPTALİ İSTENEN KANUN      :  11.09.2014 tarihli ve 29116 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, 10.09.2014 tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun.

DAVA KONUSU  :11.09.2014 tarihli ve 29116 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, 10.09.2014 tarihli ve 6552 sayılı “İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun”un;

7) 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen;

  1. a) Üçüncü fıkranın;

  2. b) Dördüncü fıkranın;

7) 6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen üçüncü ve dördüncü fıkralar

6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen üçüncü ve dördüncü fıkralar şöyledir:

“Kurum müfettişlerince yapılan inceleme veya soruşturma esnasında yapılan tespitlere bağlı olarak, oluşabilecek Kurum alacağı tahsilinin riske gireceğinin öngörülmesi hâlinde, en az üç müfettişten oluşan komisyonun uygun görüşü ve Rehberlik ve Teftiş Başkanının onayıyla altı ayı geçmemek üzere, inceleme veya soruşturma sonuçlanıncaya kadar sağlık hizmeti sunucusunun Kurum nezdindeki muaccel veya müeccel alacaklarının ödemesi, tahsili riske gireceği öngörülen alacakla orantılı olarak durdurulabilir. Altı aylık süre içinde inceleme veya soruşturma sonuçlanmaz ise durdurma kararı kendiliğinden kalkar ve bu tarihten itibaren muaccel olan alacakları ödenmeye devam olunur. Altı aylık süre sonuna kadar ödemesi durdurulan alacaklar ise inceleme veya soruşturma sonuçlanıncaya kadar ödenmez. Ancak, sağlık hizmeti sunucusunun Kurum nezdindeki muaccel olan alacaklarının her biri için 6183 sayılı Kanunun l0 uncu maddesinin birinci fıkrasının 2 nci ve 3 üncü bentlerinde sayılanlar kapsamında teminat verilmesi hâlinde durdurma kararı bu kararı uygulayan Kurum ünitesi tarafından kaldırılır ve Kurum nezdindeki alacakları ödenir.”

“Kurum tarafından sözleşmesi feshedilmiş sağlık hizmeti sunucusuyla feshe neden olan fiillere bağlı olarak oluşan Kurum alacakları tahsil edilmeden ve fesih süresi tamamlanmadan yeni bir sözleşme yapılmaz. Söz konusu sağlık hizmeti sunucusunun devri hâlinde ise feshe neden olan Kurum alacakları tahsil edilmeden ve en az bir yıllık fesih süresi geçmeden devralan sağlık hizmeti sunucusu ile sözleşme yapılmaz. Sözleşme yapılmayan veya sözleşmesi feshedilen sağlık hizmeti sunucusunun muayene ve işlemlere ilişkin fatura bedelleri ödenmez.

GEREKÇELER:

7) 6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen;

  1. a) Üçüncü Fıkranın Anayasaya Aykırılığı

6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen üçüncü fıkrayla, Kurum müfettişlerince yapılan inceleme veya soruşturma esnasında yapılan tespitlere bağlı olarak, oluşabilecek Kurum alacağı tahsilinin riske gireceğinin öngörülmesi hâlinde, en az üç müfettişten oluşan komisyonun uygun görüşü ve Rehberlik ve Teftiş Başkanının onayıyla altı ayı geçmemek üzere, inceleme veya soruşturma sonuçlanıncaya kadar sağlık hizmeti sunucusunun Kurum nezdindeki muaccel veya müeccel alacaklarının ödemesinin, tahsili riske gireceği öngörülen alacakla orantılı olarak durdurulabileceği; altı aylık süre içinde inceleme veya soruşturma sonuçlanmaz ise durdurma kararının kendiliğinden kalkacağı ve bu tarihten itibaren muaccel olan alacakların ödenmeye devam olunacağı; altı aylık süre sonuna kadar ödemesi durdurulan alacakların ise inceleme veya soruşturma sonuçlanıncaya kadar ödenmeyeceği; ancak, sağlık hizmeti sunucusunun Kurum nezdindeki muaccel olan alacaklarının her biri için 6183 sayılı Kanunun l0. maddesinin birinci fıkrasının 2. ve 3. bentlerinde sayılanlar kapsamında teminat verilmesi hâlinde durdurma kararının bu kararı uygulayan Kurum ünitesi tarafından kaldırılacağı ve Kurum nezdindeki alacaklarının ödeneceği kurallaştırılmıştır.

Düzenlemeyle, sağlık hizmeti sunucularının Sosyal Güvenlik Kurumu nezdindeki muaccel (vadesi gelmiş) veya müeccel (vadeli, vadesi henüz gelmemiş) alacaklarının ödenmesinin, Kurum müfettişlerince yapılacak inceleme veya soruşturma esnasındaki tespitlerine dayalı olarak altı ay süreyle durdurulması, 6183 sayılı Kanuna göre teminat gösterilirse kaldırılması; inceleme ve soruşturma altı aylık sürede tamamlanamaz ise durdurma kararının kalkması öngörülmektedir.

Anayasanın 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti’nin hukuk devleti olduğu belirtilmiştir. Hukuk devleti, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasaya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayıp yargı denetimine açık olan devlettir.

Hukuk devletinin temel ilkelerinden biri “belirlilik”tir. Bu ilkeye göre, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi gerekir. Belirlilik ilkesi, hukuksal güvenlikle bağlantılı olup birey, yasadan, belirli bir kesinlik içinde, hangi somut eylem ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını bilmelidir. Birey ancak bu durumda kendisine düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını ayarlar. Hukuk güvenliği, normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar.

Sağlık sunucusu hakkında müfettiş inceleme veya soruşturması esnasında bir takım tespitler yapılması ve yargı kararıyla kesinleşmemiş tespitlere dayanarak da Kurum alacağının riskli olduğuna karar verilerek muaccel ve müeccel alacaklarının altı ay süreyle durdurulması, alacağın durdurulmasına dayanan tespitleri içeren incelemenin altı ayda sonuçlandırılıp bir rapora bağlanamaması durumunda durdurma kararının kalkacak olması ve alacağın tahsili için teminat öngörülmesi, sağlık hizmeti sunucularının hukuk güvenliklerini ortadan kaldırdığından, Anayasanın 2. maddesindeki hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmamaktadır.

Mülkiyet hakkı, Anayasanın 35. maddesinde temel bir hak olarak güvence altına alınmıştır. Aynı maddede mülkiyet hakkının ancak kamu yararı amacıyla ve kanunla sınırlanabileceği ve bu hakkın kullanılmasının “toplum yararına” aykırı olamayacağı kurala bağlanmış; 14. maddesinde ise temel hak ve hürriyetlerin durdurulması, savaş, seferberlik, sıkıyönetim veya olağanüstü hallerde durdurulabileceği kuralına yer verilmiştir.

Para ile ifade edilen her türlü alacaklar mülkiyet hakkının kapsamında bulunmakta ve mülkiyet hakkı, kişiye sahibi olduğu şeyi dilediği gibi “kullanma”, “ürünlerinden yararlanma” ve “tasarruf” olanağı vermektedir.

Ortada bir yargı kararı olmadan müfettiş incelemesine dayalı olarak, sağlık hizmeti sunucularının Sosyal Güvenlik Kurumundan olan muaccel ve müeccel alacaklarının altı ay süreyle durdurulması, alacaklarına kavuşmalarının müfettiş incelemesinin altı ay içinde tamamlanıp rapora bağlanamaması ve teminat gösterilmesi şartlarına bağlanması, kişilerin mülkiyet hakkının Anayasanın 14. Maddesinde öngörülmeyen bir surette durdurulması sonucunu doğurduğundan iptali istenen düzenleme Anayasanın 14. ve 35. maddelerine aykırıdır.

Yukarıda açıklandığı üzere, 6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen üçüncü fıkra, Anayasanın 2. 14. ve 35. maddelerine aykırı olduğundan iptali gerekir.

  1. b) Dördüncü Fıkrasının Anayasaya Aykırılığı

6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen dördüncü fıkrada, Kurum tarafından sözleşmesi feshedilmiş sağlık hizmeti sunucusuyla feshe neden olan fiillere bağlı olarak oluşan Kurum alacakları tahsil edilmeden ve fesih süresi tamamlanmadan yeni bir sözleşme yapılamayacağı; söz konusu sağlık hizmeti sunucusunun üçüncü kişilere devri hâlinde, feshe neden olan Kurum alacakları tahsil edilmeden ve en az bir yıllık fesih süresi geçmeden devralan sağlık hizmeti sunucusu ile sözleşme yapılmayacağı; sözleşme yapılmayan veya sözleşmesi feshedilen sağlık hizmeti sunucusunun muayene ve işlemlere ilişkin fatura bedellerinin ödenmeyeceği hükümleri getirilmiştir.

Düzenlemede idari karar dayalı sözleşmenin feshi ile yargı kararına dayanan sözleşmenin feshi arasında hiçbir ayrım gözetmeden düzenleme yapılmıştır.

Kurum, hukuka uygun veya uygun olmayan herhangi bir sebebe dayalı olarak, tek taraflı bir şekilde ve işlemi yargı denetiminden geçmeden önce sözleşmeyi feshedebilmektedir.

Anayasanın 2. maddesinde “hukuk devleti” ilkesine yer verilirken; 125. maddesinde idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açık tutulmuştur.

Hukuk devleti, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasaya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, Anayasa ve hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir. Hukuk devleti yasaların adaletli, hakkaniyetli ve kamu yararına olmasını gerektirir.

Kurum tarafından sözleşmesi feshedilmiş sağlık hizmeti sunucusunun, idari işleme karşı dava açma süresi geçmeden veya sözleşmenin feshinin haklı bir nedene dayandığı ve hukuka uygun olduğu yargı kararıyla kesinleşmeden, tek taraflı tahakkuk ettirilen Kurum alacakları tahsil edilmeden ve en az bir yıllık fesih süresi geçmeden yeni bir sözleşme yapılmamasını öngören düzenleme hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmaz.

Anayasanın 38. maddesinde suçların ve cezaların şahsiliği ilkesine yer verilmiştir.

Sağlık hizmeti sunucusunun üçüncü kişilere devri hâlinde, feshe neden olan Kurum alacakları tahsil edilmeden ve en az bir yıllık fesih süresi geçmeden devralan sağlık hizmeti sunucusu ile sözleşme yapılmayacak ve sözleşme yapılmayan veya sözleşmesi feshedilen sağlık hizmeti sunucusunun muayene ve işlemlere ilişkin fatura bedellerinin ödenmeyecek olması, Anayasanın 38. Maddesinde kurallaştırılan suçların ve cezaların şahsiliği ilkesiyle bağdaşmamaktadır.

Yukarıda açıklandığı üzere, 6552 sayılı Kanunun 54. maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 103. maddesine eklenen dördüncü fıkra, Anayasanın 2. ve 38. maddelerine aykırıdır.

bottom of page