top of page

BİLGİLENDİRME: İlaç Fiyat Kararnamesi'nde Yapılan Değişikliğin Etkisi


Sayın Üyemiz,


11 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlülüğe giren Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar ile yapılan barem ve kar oranı değişikliklerinin eczanelerimize yansımasıyla ilgili Sendikamızca hazırlanan açıklayıcı notlar aşağıda bilginize sunulmuştur


TEİS YÖNETİM KURULU

 

Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen ilaç fiyatları "İmalatçı Satış Fiyatı (İSF)" olarak ilan edilmektedir. İlan edilen "İmalatçı Satış Fiyatı (İSF)" ya da diğer adıyla "Depocuya Satış Fiyatı" üzerine "depocu kârı" ve "eczacı kârı" eklenerek "Perakende Satış Fiyatı (PSF)"na ulaşılmaktadır.


İmalatçı satış fiyatı üzerine depocu kârı ve eczacı kârı eklenirken Sağlık Bakanlığı'nca belirlenmiş her kademe (barem) için ayrı bir kâr oranı bulunmaktadır. Bu nedenle fiyatlandırma sistemi "Kademeli Karlılık" olarak adlandırılmaktadır.


Sağlık Bakanlığı'nca hazırlanan tablodaki "kâr" oranı "kâr/alış" şeklinde hesaplanmaktadır. Ticari depo ekranlarındaki ve faturalarındaki "kâr" oranı ise "kâr/satış" olarak hesaplanmaktadır. Bu nedenle TİTCK tarafından yayınlanan tabloda yer alan "%28" şeklindeki kâr oranı reel piyasada ecza depolarında %21,88" olarak görünmektedir. İki ifade de doğru olmakla birlikte tek farkı oluşturduğu algıdır. Mevcut ecza ticaretinde kullanılan "kâr" hesabı; aşağıdaki tablonun en sağında ifade edilen "kâr/satış" hesabı üzerinden yapılmaktadır.


11 Ekim tarihli değişiklik öncesindeki imalatçı satış fiyatı kademe aralıkları ve kâr oranları aşağıdaki şekildeydi:

​Kademe

İSF Alt Barem

İSF Üst Barem

Depocu Kâr %

Eczacı Kâr % (Kâr/Alış)

Eczacı Kâr % (Kâr/Satış)

1

0

10

%9

%28

%21,88

2

10

50

%8

%28

%21,88

3

50

100

%7

%28

%21,88

4

100

200

%4

%18

%15,25

5

200


%2

%13

%11,50

11 Ekim tarihli değişiklik ile depocu ve eczacı için ortak olan kademe aralıkları ve kâr oranları tablosu ayrıştırılıp, depocu oranlarında herhangi bir değişiklik yapılmadan iki ayrı tablo olarak tekrar yayınlanmıştır.


Güncel Tablo 1

​Kademe

İSF Alt Barem

İSF Üst Barem

Depocu Kâr % (Kâr/Alış)

​Depocu Kâr % (Kâr/Satış)

1

0

10

%9

%8,26

2

10

50

%8

%7,41

3

50

100

%7

%6,54

4

100

200

%4

%3,85

5

200

+

%2

%1,96

Güncel Tablo 2

Kademe

İSF Alt Barem

İSF Üst Barem

Eczacı Kâr % (Kâr/Alış)

Eczacı Kâr % (Kâr/Satış)

1

0

200

%28

%21,88

2

200

400

%18

%15,25

3

400

+

%13

%11,50

şeklinde güncellenmiştir.


Yapılan değişiklikle birlikte İmalatçı Satış Fiyatı;

  • 100TL - 200TL arası ilaç kademelerinin eczacı kâr oranı (kâr/alış) %18'den %28'e,

  • 200TL - 400TL arası ilaç kademelerinin eczacı kâr oranı (kâr/alış) %13'ten %18'e yükseltilmiştir.

Söz konusu kademe ve kar oranları değişikliği sonrasında;

  • 14.678 kalem ilacın 4.882'inin perakende satış fiyatında %0,01 - %4,20 arası değişen oranlarda fiyat artışı olmuştur.

  • Fiyat artışı olan ilaçların tamamındaki ortalama fiyat artışı %2,27'dir.


Yukarıda ifade edilen kâr oranı değişiklikleri; ilgili fiyat baremi arasındaki bir ilacın kâr oranını tamamen değiştiren bir değişiklik olmayıp, sadece ilgili kademeler (baremler) arasında kalan kısımlarının kâr oranlarını değiştirmiştir.


1. Örnek;

İmalatçı satış fiyatı 1.000 TL olan bir ilacın;

  • 0 - 100 TL ve 400 - 1000 TL arasındaki kâr oranı aynı kalırken 100-400 TL arasındaki kâr oranı etkilenmiştir.

  • Değişiklik öncesi İmalatçı Satış Fiyatı 1.000 TL olan bir ilaçta ortalama eczacı kâr oranı (Kar/alış) %15.1 iken değişiklik sonrasında eczacı kâr oranı %17.1'e yükselmiştir.

2. Örnek;

İmalatçı satış fiyatı 500 TL olan bir ilacın;

  • 0 - 100 TL ve 400 - 500 TL arasındaki eczacı kâr oranı aynı kalırken 100-400 TL arasındaki kâr oranı etkilenmiştir.

  • Değişiklik öncesi İmalatçı Satış Fiyatı 500 TL olan bir ilaçta ortalama eczacı kâr oranı (Kar/alış) %17.1 iken değişiklik sonrasında eczacı kâr oranı %21.1'e yükselmiştir.

3. Örnek;

İmalatçı satış fiyatı 200 TL olan bir ilacın;

  • * 0 - 100 TL arasındaki kar oranı aynı kalırken sadece 100-200 TL arasındaki kâr oranı etkilenmiştir.

  • *Değişiklik öncesi İmalatçı Satış Fiyatı 200 TL olan bir ilaçta ortalama eczacı kâr oranı (Kar/alış) %23.1 iken değişiklik sonrasında eczacı kâr oranı %28'e yükselmiştir.

Bahse konu eczacı kârını gösterir tablo Perakende Satış Fiyatı (PSF) üzerinden hazırlandığında aşağıdaki şekilde görülmektedir:

Kademe

PSF Alt Barem

PSF Üst Barem

Eczacı Kâr % (Kâr/Alış)

Eczacı Kâr % (Kâr/Satış)

1

0

292,52

%28

​%21,88

2

292,52

552,49

%18

​%15,25

3

552,49

+

%13

%11,50

Yukarıdaki tablodan hareketle kademeli ilaç fiyatlarıyla alakalı bilinmesi gerekenler şunlardır;

  • PSF'si 292,52 TL ve altı ilaçların eczacı kâr oranı (kâr/alış) %28'dir.

  • PSF 292,52 TL'yi aştıktan sonra eczacı kâr oranı sürekli şekilde düşmeye başlamaktadır. PSF yükseldikçe azalan eczacı kâr oranı (kâr/alış) örnekleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:

Eczacı Kâr % (Kâr/Alış)

Eczacı Kâr % (Kâr/Satış)

PSF'si 300 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%27,72

%21,71

PSF'si 350 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%26,24

%20,79

PSF'si 400 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%25,15

%20,09

PSF'si 500 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%23,62

%19,10

​PSF'si 750 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%20,26

%16,85

PSF'si 1.000 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%18,36

%15,51

PSF'si 2.500 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%15,07

%13,10

​PSF'si 5.000 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%14,03

%12,30

PSF'si 10.000 TL olan ilaçta eczacı kâr oranı

%13,51

%11,90

Mevcut Ürün Örnekleri Üzerinden Hazırlanan Tablo:


Özetle;


Yapılan değişiklikle birlikte İmalatçı Satış Fiyatı kademelerinde; 100TL - 200TL arası ilaç kademelerinin eczacı kâr oranı (kâr/alış) %18'den %28'e, 200TL - 400TL arası ilaç kademelerinin eczacı kâr oranı (kâr/alış) %13'ten %18'e yükseltilmiştir.


Bahse konu kademe ve kar oranları değişikliği sonrasında; 14.678 kalem ilacın 4.882 kaleminde

  • %0,01 - %4,20 arası değişen oranlarda fiyat artışı olmuştur. Fiyat artışı olan ilaçların tamamındaki ortalama fiyat artışı %2,27'dir.

  • %0.01 - %4,96 arası değişen oranlarda kâr (kâr/alış) artışı olmuştur. Kâr artışı olan ilaçların tamamındaki ortalama kâr artışı %2,87'dir.

Yapılan Düzenlemenin Ortalama Bir Eczaneye Etkisi;

  • Ortalama bir eczanenin ilaç kârını oluşturan kalemlerinin %66'sı bahse konu düzenlemeden etkilenmemiştir.

  • Etkinlenen ilaç karlılığı sonrasında eczanenin ortalama ilaç kârındaki artış %3'tür.

  • Yapılan düzenleme sonrasında eczanenin ilaç cirosundaki artış ise %1'dir.


TEİS KAMU KURUMLARI KOMİSYONU

bottom of page